Σάββατο 10 Απριλίου 2010


Μονή Γρηγορίου: (Ελληνική, κοινόβια, γιορτάζει του αγίου Νικολάου, στις 6 Δεκεμβρίου).
  Βρίσκε­ται στη ΝΔ. παραλία, κοντά στη θάλασσα, ανάμε­σα στις Μονές Σίμωνος Πέτρας και Διονυσίου. Ιδρύθηκε τον 14ο αιώνα από τον όσιο Γρηγόριο τον Σιναϊτη, ο οποίος αρχικά έζησε στη Σκήτη του Μαγουλά, αλλά αργότερα, αναζητώντας περισσό­τερη ησυχία, ήλθε με τους μαθητές του και κατοί­κησαν σε σπηλιά, στην περιοχή της Μονής Γρηγορίου. Η αύξηση της μοναχικής ομάδας γύρω από τον Γρηγόριο είχε ως συνέπεια να ιδρυθεί η μονή, η οποία μάλιστα κατά την παράδοση αφιερώθηκε στη μνήμη του αγίου Νικολάου, σε αντικατάσταση του Ποσειδώνα που λατρευόταν στην περιοχή ως προστάτης των θαλασσινών. Από τους μαθητές του Γρηγορίου, άλλοι παρέμειναν στη μονή με τον «θεωρητικώτατον» Μάρκο και άλλοι συνέστησαν σκήτη, μισή ώρα ανατολικά της μονής, στο άνομα των Αρχαγγέλων. Σε έγγραφο του 1347 υπογρά­φει ηγούμενος της μονής Καλλίστρατος, και σε άλλο του 1348 ο Κάλλιστος. Στο Γ’ Τυπικό του 1394 η μονή βρίσκεται στην 22η θέση ανάμεσα στις 25 μονές που αναφέρονται εκεί. Καταστράφη­κε από τους πειρατές γύρω στο 1500 και σύμφω­να με έγγραφο του Πρωτάτου (1513), παραχωρή­θηκε στον μοναχό Σπυρίδωνα. Ο τελευταίος, για να συγκεντρώσει οικονομική ενίσχυση για την α­νοικοδόμηση της μονής, κατέφυγε στον βοεβόδα της Μολδαβίας Στέφανο, ο οποίος παραχώρησε ά­φθονα χρήματα και ανακηρύχθηκε δεύτερος κτήτοράς της. Από την περίοδο αυτή διατηρούνται ακό­μη η βόρειο πλευρά της μονής και το κωδωνοστάσιο. Στις 30 Νοεμβρίου 1761 κάηκε εντελώς, και το έργο της αποκατάστασης ανέλαβε ο σκευοφύλακας της μονής Ιωακείμ, ο λεγόμενος Μακρυγένης ο οποίος και θεωρείται τρίτος κτίτορας. Οι σχετι­κές εργασίες ολοκληρώθηκαν το 1783. Το 1840 η μονή μετατράπηκε, μετά από δραστήριες ενέργει­ες του μοναχού Γρηγορίου, σε κοινόβιο, με πρώτο ηγούμενο τον Μυτιληναίο Νεόφυτο. Σήμερα κατοικείται από 40 περίπου μοναχούς.
   Το καθολικό χτίστηκε νέο μετά την καταστροφή του

1761 από τον Ιωακείμ τον Ακαρνάνα. Το 1840 προστέθηκε από τον ηγούμενο Νεόφυτο ο νάρθη­κας. Οι τοιχογραφίες που υπάρχουν στο καθολικό έγιναν το 1799 από τους Καστοριανούς ζωγράφους Γαβριήλ και Γρηγόριο. Αξιόλογο είναι το ξυλόγλυ­πτο τέμπλο και οι φορητές εικόνες του ναού, μία α­πό τις οποίες είναι δώρο της Μαρίας Παλαιολογίνας προς τη μονή.

 ΙΕΡΕΣ  ΕΙΚΟΝΕΣ – ΚΑΛΥΒΕΣ –   Κ.Λ.Π.  
ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΕΓΙΣΤΗΣ ΛΑΥΡΑΣ